دانشگاه علم و صنعت ایران از اولین دانشگاه‌های صنعتی-دولتی ایران است که نسخه اولیهٔ آن، در سال ۱۳۰۸ در دوره پادشاهی رضاشاه، با مساحت ۴۲ هکتار (۴۲۰ هزار مترمربع)، در موقعیت شمال‌شرق (منطقه ۴) تهران بنا شد.پردیس اصلی دانشگاه علم و صنعت در شهر تهران و شعبه‌های آن در بهشهر، دماوند و شهرضا قرار دارند. در سال ۲۰۱۵ میلادی این دانشگاه به همراه دانشگاه صنعتی شریف؛ دو دانشگاه ایرانی حاضر در جمع ۶۰ دانشگاه برتر آسیا بودند. رتبه‌بندی QS در سال ۲۰۱۶، دانشگاه علم و صنعت ایران را به عنوان دومین دانشگاه برتر ایران معرفی کرده است.

دانشگاه علم و صنعت ایران، تنها و اولین دارندهٔ دانشکدهٔ مهندسی راه‌آهن در خاورمیانه و دانشکدهٔ مهندسی خودرو در ایران است؛ همچنین اولین دانشگاه صنعتی ایران است که دارای دانشکدهٔ معماری و شهرسازی بود. علاوه بر آن، این دانشگاه تنها دانشگاه صنعتی در ایران است که به‌طور تخصصی به رشتهٔ توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی می‌پردازد. همچنین پروژه‌های روز دنیا، طراحی ماهواره نوید، ظفر علم و صنعت، پروژه سپر ملی دفاع سایبری، طراحی موتور هواپیماهای جت و طراحی پلتفرم ملی خودرو کلاس B، از برنامه‌های ویژه این دانشگاه محسوب می‌شوند.

در سال ۱۴۰۲، حدود ۱۰۸۳۷ دانشجو در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، در رشته‌های مختلف مهندسی و علوم پایه (۴۲ رشته تخصصی) در این دانشگاه مشغول به تحصیل بوده‌اند.این دانشگاه در مقطع پسادکتری نیز محقق می‌پذیرد.